Identyfikator | Dz.U.2022.68 | |
---|---|---|
Data wydania | 2021-12-17 | |
Data publikacji | 2022-01-12 | |
Data wejścia w życie | 2022-01-27 | |
Rodzaj aktu | Rozporządzenie | |
Organ wydający | Minister Rozwoju i Technologii | |
Status | ![]() |
§ 1. Rozporządzenie określa warunki techniczne dozoru technicznego w zakresie projektowania, wytwarzania i eksploatacji urządzeń technicznych, materiałów i elementów stosowanych do wytwarzania, naprawy lub modernizacji urządzeń technicznych oraz naprawy i modernizacji urządzeń technicznych dla urządzeń ciśnieniowych:
1) kotłów parowych,
2) szybkowarów ciśnieniowych,
3) kotłów cieczowych,
4) zbiorników stałych,
5) zbiorników przenośnych, z wyjątkiem zbiorników eksploatowanych jako transportowe
naczynia ciśnieniowe w rozumieniu przepisów o przewozie towarów niebezpiecznych,
6) wytwornic acetylenu i rurociągów technologicznych acetylenu wraz z osprzętem,
przeznaczonych do transportu acetylenu,
7) rurociągów technologicznych,
8) rurociągów pary łączących kocioł z turbogeneratorem
- o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia
21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym.
§ 2. Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
1) automatyka zabezpieczająca - obwody i systemy elektryczne, elektroniczne, programowalne
elektroniczne oraz hydrauliczne i pneumatyczne realizujące funkcje bezpieczeństwa:
a) o których mowa w pkt 19 lit. a tiret drugie oraz w lit. b i c,
b) obwody wyłączników awaryjnych oraz łączników bezpieczeństwa,
c) urządzenia monitorujące realizujące funkcje bezpieczeństwa, o ile mają
zastosowanie, takie jak: wskaźniki lub układy alarmowe, które umożliwiają podjęcie
odpowiedniego automatycznego lub ręcznego działania, mającego na celu utrzymanie
urządzenia ciśnieniowego w granicach parametrów dopuszczalnych;
2) bezpiecznik acetylenowy - urządzenie zabezpieczające wytwornicę acetylenu lub
instalację acetylenową przed przedostaniem się do niej tlenu, płomienia, powietrza lub
fali ciśnieniowej powstałej w wyniku cofnięcia płomienia z palnika acetylenowego;
3) bezpiecznik acetylenowy wodny - bezpiecznik acetylenowy, którego prawidłowe działanie
jest uzależnione od określonego poziomu wody lub roztworu wodnego;
4) butla na gaz pędny - zbiornik ciśnieniowy służący do zasilania zbiornika na czynnik
gaśniczy;
5) ciśnienie dopuszczalne - graniczną wartość nadciśnienia przestrzeni ciśnieniowej
urządzenia w najwyższym punkcie przestrzeni ciśnieniowej, przy której organ właściwej
jednostki dozoru technicznego zezwala na eksploatację urządzenia ciśnieniowego,
oznaczone symbolem PD;
6) dopuszczalny stopień napełnienia zbiornika stałego - wyrażoną w procentach największą
część pojemności zbiornika, która w najwyższej temperaturze dopuszczalnej może być
napełniona gazem skroplonym lub skroplonym schłodzonym, oznaczony symbolem F;
7) gaśnica przenośna - gaśnicę o masie nieprzekraczającej 20 kg w stanie gotowym
do użycia;
8) gaśnica przewoźna - gaśnicę o masie przekraczającej 20 kg w stanie gotowym do użycia;
9) instalacja awaryjnego odstawienia kotła sodowego - instalację składającą się
co najmniej z instalacji szybkiego odstawienia kotła i instalacji awaryjnego spustu
wody z kotła;
10) kocioł karłowaty - kocioł parowy o ciśnieniu dopuszczalnym PD < 5 barów i o pojemności
całkowitej nie większej niż 5 litrów;
11) kocioł mały - kocioł parowy lub cieczowy o ciśnieniu dopuszczalnym PD < 5 barów,
którego iloczyn ciśnienia dopuszczalnego PD i pojemności całkowitej V jest nie większy
niż 300 barów x litr;
12) kocioł piekarski - palenisko wraz z zespołem rur grzejnych, w których wytwarzana jest
para w celu przekazania energii cieplnej do komór wypiekowych;
13) kocioł sodowy - kocioł parowy, którego podstawowym paliwem są zagęszczone ługi
powarzelne: miazga drzewna nasycona siarczynem sodu i wodorotlenkiem sodu;
14) ładunek karbidu - największą określoną przez wytwórcę masę karbidu umieszczaną
jednorazowo w reaktorach wytwornicy acetylenu lub w zbiorniku karbidu, nie wliczając
masy karbidu umieszczonego w zasobniku, przy czym:
a) dla wytwornic acetylenu szufladowych ładunek karbidu równy jest sumie ładunków
umieszczanych we wszystkich jej szufladach,
b) dla wytwornic acetylenu o zasilaniu ciągłym jako ładunek karbidu przyjmuje się
zużycie karbidu wyrażone w kilogramach w ciągu jednej godziny pracy wytwornicy
acetylenu z najwyższą wydajnością;
15) naprawa metodą chemiczną - zespół czynności organizacyjno-technicznych polegających
na oddziaływaniu na ścianki urządzenia technicznego lub jego elementy substancjami lub
preparatami chemicznymi przez:
a) chemiczne czyszczenie - w celu usunięcia zanieczyszczeń i osadów powstałych
w trakcie eksploatacji urządzenia oraz wytworzenia na oczyszczonych ściankach
warstwy pasywnej,
b) trawienie - w celu usunięcia produktów korozji, środków konserwujących
i zanieczyszczeń pomontażowych oraz wytworzenia na oczyszczonych ściankach warstwy
pasywnej;
16) niebezpieczne uszkodzenie - nieprzewidziane uszkodzenie urządzenia ciśnieniowego,
w wyniku którego urządzenie nie może być eksploatowane albo przy istnieniu którego
dalsza jego eksploatacja stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz
mienia i środowiska;
17) nieszczęśliwy wypadek - nagłe zdarzenie, które spowodowało obrażenia ciała albo
śmierć;
18) osprzęt ciśnieniowy - urządzenia wykonujące funkcje eksploatacyjne i posiadające
powłoki ciśnieniowe;
19) osprzęt zabezpieczający - urządzenia i obwody realizujące funkcje bezpieczeństwa,
przeznaczone do zabezpieczania urządzeń ciśnieniowych przed przekroczeniem parametrów
dopuszczalnych, w szczególności:
a) urządzenia do bezpośredniego ograniczenia ciśnienia, takie jak:
– zawory bezpieczeństwa, głowice bezpieczeństwa, pręty wyboczeniowe,
– sterowane układy zrzutu ciśnienia,
b) ograniczniki, które aktywują środki korekcyjne albo powodują wyłączenie lub
wyłączenie i zablokowanie pracy, takie jak: wyłączniki ciśnieniowe lub
temperaturowe albo wyłączniki sterowane poziomem płynu,
c) zabezpieczające pomiarowe urządzenia sterujące i regulujące;
20) piec piekarski - urządzenie, w skład którego wchodzą: kocioł piekarski, komory
wypiekowe oraz urządzenia niezbędne do prowadzenia procesu wypieku;
21) płyn - gaz, ciecz i parę w postaci czystej, a także ich mieszaniny; płyn może zawierać
zawiesiny ciał stałych;
22) próba funkcjonalna - przeprowadzone przez eksploatującego sprawdzenie funkcji
bezpieczeństwa automatyki zabezpieczającej zgodnie z procedurami kontroli;
23) rurociąg technologiczny - system ciśnieniowy powstały przez połączenie ze sobą takich
elementów, jak: rury, złączki, kształtki, kompensatory, osprzęt ciśnieniowy i osprzęt
zabezpieczający oraz, we właściwych przypadkach, innych elementów ciśnieniowych
(z powłokami ciśnieniowymi), służący do przemieszczania płynów w obrębie obiektu
przemysłowego:
a) w instalacjach,
b) pomiędzy instalacjami,
c) pomiędzy instalacjami i zbiornikami magazynowymi;
24) rurociąg pary łączący kocioł z turbogeneratorem:
a) w bloku energetycznym:
– rurociąg prowadzący parę świeżą (pierwotnie przegrzaną) z przegrzewacza
do części wysokoprężnej turbiny, pomiędzy głównym zaworem odcinającym parę lub
złączem spawanym od strony kotła a złączem spawanym łączącym rurociąg
z zaworem szybkozamykającym turbiny, bez tego zaworu,
– rurociąg prowadzący parę z wylotu części wysokoprężnej turbiny do przegrzewacza
pary wtórnie przegrzanej, pomiędzy złączem łączącym rurociąg z zaworem
zawrotnym na wylocie turbiny lub króćcem wylotowym z turbiny a złączem
spawanym łączącym rurociąg z króćcem wlotowym przegrzewacza pary wodnej,
– rurociąg obejściowy wraz ze stacją redukcyjno-schładzającą, łączący rurociąg
pary świeżej, prowadzonej do turbiny, z rurociągiem pary wylotowej z części
wysokoprężnej turbiny,
– rurociąg prowadzący parę wtórnie przegrzaną z kotła do części średnioprężnej
turbiny wraz z odgałęzieniami, prowadzącymi parę do stacji zrzutowej
i do zaworów bezpieczeństwa, pomiędzy złączem spawanym łączącym rurociąg
z króćcem wylotowym kotła a złączem spawanym łączącym rurociąg z zaworem
szybkozamykającym części średnioprężnej turbiny,
– rurociągi odgałęźne od wymienionych w tiret pierwszym-czwartym, w tym
do osprzętu zabezpieczającego, odwadniające i odpowietrzające - do pierwszej
armatury zaporowej,
b) w układzie kolektorowym:
– rurociąg między wylotem pary z przegrzewacza a kolektorem lub kolektorami,
– kolektor wraz z połączonymi rurociągami,
– rurociąg łączący kolektor z turbogeneratorem,
– rurociągi odgałęźne od wymienionych w tiret pierwszym-trzecim, w tym do osprzętu
zabezpieczającego, odwadniające i odpowietrzające - do pierwszej armatury
zaporowej;
25) szybkowar ciśnieniowy - naczynie kuchenne o pojemności całkowitej do 25 litrów,
ciśnieniu roboczym w zakresie 0,4-1,5 bara i ciśnieniu dopuszczalnym nie wyższym
niż 1,5 bara, wyposażone w zdejmowaną pokrywę, która jest mocowana w celu umożliwienia
gotowania produktów spożywczych w wodzie lub parze wodnej pod ciśnieniem, przy czym
naczynie to może być przeznaczone do pracy na płycie grzejnej lub być wyposażone
we własne zintegrowane źródło ciepła;
26) temperatura dopuszczalna - wartość najwyższej lub najniższej temperatury roboczej,
przy której organ właściwej jednostki dozoru technicznego zezwala na eksploatację
urządzenia ciśnieniowego, oznaczana symbolem TD;
27) wytwornica acetylenu niskociśnieniowa - wytwornicę acetylenu, której najwyższe
ciśnienie dopuszczalne nie przekracza 0,1 bara;
28) wytwornica acetylenu przenośna - wytwornicę acetylenu, której ładunek karbidu
nie przekracza 10 kg, a wytworzony w niej acetylen jest doprowadzany do miejsc
użytkowania:
a) wężami elastycznymi albo
b) rurociągiem stalowym - w przypadku ustawienia wytwornicy acetylenu w wydzielonym
pomieszczeniu i zasilania nie więcej niż dwóch stanowisk poboru acetylenu
wyposażonych w bezpieczniki stanowiskowe;
29) wytwornica acetylenu stała - wytwornicę acetylenu inną niż wymieniona w pkt 28;
30) wytwornica acetylenu średniociśnieniowa - wytwornicę acetylenu, której najwyższe
ciśnienie dopuszczalne jest większe niż 0,1 bara, ale nie przekracza 1,5 bara;
31) zbiornik gaśnicy na czynnik gaśniczy - zbiornik ciśnieniowy zawierający czynnik
gaśniczy pod stałym ciśnieniem gazu pędnego albo pod ciśnieniem wynikającym
z prężności par czynnika gaśniczego lub zbiornik ciśnieniowy z czynnikiem gaśniczym
zasilany gazem pędnym z butli na gaz pędny;
32) zbiornik przeznaczony na gaz skroplony - zbiornik, w którym gaz skroplony jest
przechowywany w temperaturze równej lub zbliżonej do temperatury otoczenia;
33) zbiornik przeznaczony na gaz skroplony schłodzony - zbiornik, w którym temperatura
gazu skroplonego i wynikające z tej temperatury ciśnienie nasycenia są utrzymywane
drogą odparowania bądź sztucznego schładzania gazu lub za pomocą izolacji;
34) zbiornik podziemny - zbiornik o osi poziomej umieszczony nad lub pod poziomem gruntu,
przykryty lub obsypany warstwą ziemi o grubości co najmniej 0,5 m, lub zbiornik o osi
pionowej, którego najwyżej położony punkt górnego dna znajduje się co najmniej 0,5 m
poniżej powierzchni otaczającego terenu;
35) zbiornik przenośny - zbiornik gaśnicy na czynnik gaśniczy, butlę aparatu oddechowego,
butlę aparatu do nurkowania lub zbiornik urządzenia specjalnego;
36) zbiornik urządzenia specjalnego - zbiornik przenośny inny niż zbiornik gaśnicy
na czynnik gaśniczy lub butla aparatu oddechowego, lub butla aparatu do nurkowania,
który nie jest naczyniem ciśnieniowym lub innym urządzeniem w rozumieniu przepisów
o przewozie towarów niebezpiecznych;
37) zbiornik w instalacji ziębniczej - zbiornik wchodzący w skład instalacji, w której
czynnik ziębniczy odparowuje i skrapla się w obiegu zamkniętym;
38) zbiornik wypełniony katalizatorem lub złożem aktywnym - zbiornik z wypełnieniem, które
może ulec uszkodzeniu lub zmianie właściwości, w tym przez dezaktywację katalizatora
lub sorbentu w wyniku kontaktu z powietrzem lub wilgocią, w trakcie usuwania
ze zbiornika i ponownego zasypu.