
| Identyfikator | Dz.U.2006.181.1335 | |
|---|---|---|
| Data wydania | 2006-09-20 | |
| Data publikacji | 2006-10-06 | |
| Data wejścia w życie | 2006-10-21 | |
| Rodzaj aktu | Rozporządzenie | |
| Organ wydający | Minister Transportu | |
| Status |
§ 3. 1. Urządzenie NO powinno być zaprojektowane i wykonane z uwzględnieniem zagrożeń odnoszących się do danego urządzenia, wynikających z panującego w nim ciśnienia i rodzaju przeładowywanego towaru.
2. Zespół urządzeń NO powinien być zaprojektowany i wykonany z uwzględnieniem potencjalnych zagrożeń dla życia i zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska występujących w wyniku oddziaływania warunków terenowych i klimatycznych na terenie obiektu, na którym urządzenia NO mają być instalowane.
§ 4. 1. Urządzenia NO powinny być zaprojektowane, wytworzone, zbadane oraz wyposażone i zainstalowane w taki sposób, aby były bezpieczne po oddaniu ich do użytkowania w warunkach, które dają się przewidzieć. Urządzenia NO powinny być eksploatowane zgodnie z instrukcjami producenta.
2. Producent, w celu spełnienia wymagań, o których mowa w ust. 1, powinien zastosować odpowiednie rozwiązania dotyczące:
1) wyeliminowania lub zminimalizowania zagrożeń;
2) zastosowania koniecznych środków ochronnych w stosunku do zagrożeń, których nie można
wyeliminować;
3) informowania użytkowników o zagrożeniach, które nie zostały wyeliminowane, i wskazania,
czy jest konieczne zastosowanie odpowiednich środków specjalnych w celu zmniejszenia
ryzyka podczas instalowania i użytkowania urządzenia NO.
§ 5. W przypadku gdy można przewidzieć niewłaściwe użytkowanie urządzenia NO, powinno być ono zaprojektowane w sposób zapobiegający niebezpieczeństwu spowodowanemu takim użytkowaniem. Jeżeli zaprojektowanie urządzenia NO w taki sposób nie jest możliwe, powinny być dołączone do niego ostrzeżenia zabraniające użytkowania w niewłaściwy sposób.
§ 6. 1. Urządzenia NO powinny być zaprojektowane i wykonane z uwzględnieniem istotnych czynników w taki sposób, aby zapewnione było bezpieczeństwo przez cały przewidywany okres eksploatacji tych urządzeń.
2. Podczas projektowania urządzenia NO należy uwzględnić odpowiednie współczynniki bezpieczeństwa, stosując kompleksowe metody, o których wiadomo, że w sposób spójny zapewniają odpowiednie zapasy bezpieczeństwa w odniesieniu do wszystkich rodzajów uszkodzeń tych urządzeń.
§ 7. 1. Podczas projektowania urządzenia NO powinny zostać uwzględnione obciążenia odpowiadające ich przewidywanemu użytkowaniu oraz warunki eksploatacji dające się w sposób racjonalny przewidzieć. W szczególności należy uwzględnić takie czynniki, jak:
1) ciśnienie wewnętrzne i zewnętrzne;
2) temperatura otoczenia i temperatura robocza;
3) masa substancji w warunkach pracy i badań;
4) obciążenia wiatrem, śniegiem lub lodem;
5) obciążenia dynamiczne;
6) siły reakcji i momenty pochodzące od takich konstrukcji, jak podpory i zamocowania;
7) korozja, erozja, zmęczenie materiału;
8) rozkład płynów nietrwałych.
2. Podczas projektowania urządzenia NO należy uwzględnić możliwość jednoczesnego wystąpienia różnych czynników, o których mowa w ust. 1.
§ 8. Podczas projektowania urządzeń NO należy stosować metody zapewniające odpowiednią wytrzymałość tych urządzeń, w szczególności metodę obliczeniową, która może być uzupełniona metodą doświadczalną, albo metodę doświadczalną bez obliczeń.
§ 9. Podczas projektowania urządzenia NO z zastosowaniem metody obliczeniowej należy uwzględniać w szczególności obciążenie ciśnieniem, przy czym:
1) należy stosować w obliczeniach takie współczynniki bezpieczeństwa, które pozwalają
na całkowite wyeliminowanie niepewności wynikającej z procesu wytwarzania,
rzeczywistych warunków pracy, naprężeń, modeli obliczeniowych oraz właściwości
i zachowania się materiału;
2) metody obliczeniowe powinny zapewniać odpowiedni, wynikający z analizy bezpieczeństwa,
zapas bezpieczeństwa;
3) wymagania, o których mowa w pkt 1 i 2, można spełnić, stosując odpowiednio jedną
z metod projektowania na podstawie wzorów, analizy oraz mechaniki pękania; metody
te mogą być stosowane łącznie.
§ 10. 1. Podczas projektowania urządzenia NO z zastosowaniem metody obliczeniowej należy wykonać właściwe obliczenia projektowe w celu określenia wytrzymałości tych urządzeń, w szczególności mając na względzie, że:
1) ciśnienie obliczeniowe nie może być niższe niż najwyższe ciśnienie dopuszczalne,
przy czym należy uwzględnić statyczne i dynamiczne ciśnienie płynu oraz rozkład płynów
nietrwałych;
2) temperatury obliczeniowe powinny zapewnić odpowiedni, wynikający z analizy
bezpieczeństwa, zapas bezpieczeństwa;
3) w projekcie należy uwzględnić wszystkie możliwe kombinacje temperatury i ciśnienia,
które mogłyby wystąpić w danym urządzeniu NO w warunkach pracy dających się w sposób
uzasadniony przewidzieć;
4) naprężenia maksymalne i wartości szczytowe spiętrzeń naprężeń należy utrzymywać
w bezpiecznych granicach;
5) w obliczeniach obciążenia ciśnieniem należy przyjmować wartości odpowiednie
dla materiału użytego do budowy urządzenia NO wraz z odpowiednimi współczynnikami
bezpieczeństwa.
2. Właściwości materiału, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, przeznaczonego do wykonania urządzenia NO ocenia się z uwzględnieniem:
1) odpowiednio, granicy plastyczności lub umownej granicy plastyczności przy wydłużeniu
0,2% lub 1,0% w temperaturze obliczeniowej;
2) wytrzymałości na rozciąganie;
3) wytrzymałości na pełzanie;
4) danych zmęczeniowych;
5) modułu sprężystości Younga;
6) odpowiedniego stopnia odkształcenia plastycznego;
7) udarności w minimalnej temperaturze pracy dla medium przeładowywanego;
8) (uchylony).
3. Określając właściwości materiału, należy uwzględnić odpowiednie współczynniki wytrzymałościowe złączy zależne od takich czynników, jak rodzaj badań nieniszczących, rodzaj łączonych materiałów oraz przewidywane warunki pracy.
4. W projekcie urządzenia NO należy odpowiednio uwzględnić wszystkie mechanizmy degradacji, dające się przewidzieć w sposób uzasadniony i współmierny do przewidywanego zastosowania urządzenia, takie jak korozja, pełzanie oraz zmęczenie materiałowe.
5. Materiały przeznaczone do budowy elementu ciśnieniowego urządzenia NO powinny:
1) mieć własności odpowiednie do warunków pracy urządzenia NO, dających się przewidzieć,
w szczególności w zakresie plastyczności i odporności na obciążenia udarowe; powinna
być wykazana należyta staranność przy doborze materiałów w celu zapobieżenia kruchemu
pękaniu, a jeżeli z określonych przyczyn będzie zastosowany materiał podatny na kruche
pękanie, to należy podjąć odpowiednie przeciwdziałania;
2) być wystarczająco odporne na oddziaływanie przeładowywanych towarów; chemiczne
i fizyczne własności użytych materiałów konieczne dla zachowania bezpieczeństwa
eksploatacji nie mogą się wyraźnie pogarszać przez założony okres eksploatacji
urządzenia NO;
3) być odpowiednie do stosowanych procesów produkcyjnych;
4) być dobierane w taki sposób, aby wyeliminować niepożądane skutki przy łączeniu różnorodnych materiałów.
§ 11. 1. Współczynnik wytrzymałości złącza spawanego w zależności od przewidzianego zakresu badań powinien wynosić:
1) 1 – dla urządzeń NO, których złącza poddawane są badaniom niszczącym i nieniszczącym
w zakresie potwierdzającym, że wszystkie połączenia spawane nie wykazują niezgodności;
2) 0,85 – dla urządzeń NO, których złącza poddawane są losowo badaniom nieniszczącym;
3) 0,7 – dla urządzeń NO, których złącza poddawane są tylko badaniom wizualnym.
2. Przy dobieraniu odpowiednich wartości współczynnika wytrzymałości złączy spawanych, kierując się uznaną praktyką inżynierską, należy uwzględniać charakter występujących naprężeń, właściwości wytrzymałościowych i technologicznych połączeń spawanych. Przy projektowaniu urządzeń NO do przeładunku towarów niebezpiecznych o właściwościach zapalnych o temperaturze zapłonu nie wyższej niż 60°C, trujących lub żrących należy przyjmować współczynnik wytrzymałości złącza spawanego równy 1.
§ 12. Podczas projektowania urządzenia NO z zastosowaniem metody obliczeniowej należy uwzględniać stateczność konstrukcji. Jeżeli obliczona grubość ścianki nie zapewnia odpowiedniej stateczności konstrukcji, należy podjąć odpowiednie środki zaradcze.
§ 13. 1. Podczas projektowania złożonych urządzeń NO z zastosowaniem metody doświadczalnej należy dokonać uwiarygodnienia projektu w całości lub częściowo za pomocą odpowiedniego programu badań przeprowadzonego na reprezentatywnej próbce urządzeń.
2. Program badań, o którym mowa w ust. 1, powinien być uzgodniony przed rozpoczęciem badań przez TDT.
3. W programie badań należy określić warunki badań oraz kryteria przyjęcia lub odrzucenia urządzenia NO, jako niespełniającego wymagań rozporządzenia.
4. Przed rozpoczęciem badań powinny zostać ustalone rzeczywiste wartości podstawowych wymiarów i właściwości materiałów, z których wykonano urządzenie NO przeznaczone do badań.
5. Podczas przeprowadzania badań powinna być umożliwiona obserwacja krytycznych stref i zakresu pracy urządzenia NO przy użyciu odpowiednich przyrządów umożliwiających rejestrowanie odkształceń i naprężeń z wystarczającą dokładnością.
6. Program badań, o którym mowa w ust. 1, powinien obejmować:
1) wytrzymałościową próbę ciśnieniową, której celem jest sprawdzenie, czy pod ciśnieniem
określonym z zapasem bezpieczeństwa w stosunku do najwyższego ciśnienia dopuszczalnego
urządzenie nie wykazuje nieszczelności ani odkształceń przekraczających wartości
określone przez projektanta; ciśnienie próbne wyznacza się, uwzględniając różnice
między wartościami geometrycznymi i właściwościami materiału zmierzonymi w warunkach
przeprowadzanej próby a wartościami zastosowanymi do celów projektowych;
uwzględnia się również różnicę między temperaturą próby i temperaturą przyjętą
do obliczeń;
2) odpowiednie badania, określone na podstawie warunków eksploatacyjnych ustalonych
dla urządzenia, takich jak wytrzymałość w czasie w określonych temperaturach oraz
liczba cykli przy określonych poziomach naprężeń, przeprowadzane, gdy występuje ryzyko
pełzania lub zmęczenia materiału;
3) badania dodatkowe wynikające z innych czynników, takich jak korozja, parcie wiatru,
obciążenie lodem.
§ 14. 1. W celu zapewnienia bezpiecznej obsługi i eksploatacji urządzeń NO powinien zostać określony sposób ich eksploatacji eliminujący wszelkie ryzyko dające się przewidzieć w eksploatacji urządzeń NO; szczególną uwagę należy zwracać na:
1) rodzaj i właściwości fizykochemiczne przeładowywanego towaru;
2) wydajność i prędkość przeładunku;
3) temperatury powierzchni elementów urządzenia;
4) warunki atmosferyczne typowe w miejscu pracy.
2. Urządzenia NO, w których występują pokrywy lub inne zamknięcia, powinny być wyposażone w urządzenie umożliwiające użytkownikowi upewnienie się, że otwarcie zamknięcia nie stwarza zagrożenia. W przypadku gdy pokrywa może zostać szybko otwarta, urządzenie NO powinno być wyposażone w urządzenie zapobiegające otwarciu, gdy ciśnienie lub temperatura zawartego w nich towaru stwarzają zagrożenie.
§ 15. 1. Urządzenia NO powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób umożliwiający przeprowadzenie niezbędnych badań technicznych.
2. Urządzenia NO powinny być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby możliwe było określenie stanu wnętrza tych urządzeń.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się w przypadku, gdy:
1) urządzenie jest zbyt małe;
2) otwieranie urządzenia wpływałoby ujemnie na stan jego wnętrza;
3) wykazano, że substancja znajdująca się w urządzeniu NO nie działa szkodliwie na jego
materiał i nie występują inne mechanizmy degradacji wewnętrznej.
4. W przypadkach, o których mowa w ust. 3, projektant w dokumentacji eksploatacji danego urządzenia NO określa metody oceny stanu wnętrza tego urządzenia.
§ 16. Urządzenia odwadniające i odpowietrzające stosuje się w urządzeniach NO w celu:
1) uniknięcia szkodliwych efektów, takich jak uderzenia wodne, zaklęśnięcia pod wpływem
próżni, korozji i niekontrolowanych reakcji chemicznych; należy uwzględnić wszystkie
fazy eksploatacji i badań, w szczególności próbę ciśnieniową;
2) umożliwienia bezpiecznego czyszczenia, przeprowadzania kontroli i konserwacji.
§ 17. W przypadku możliwości wystąpienia niekorzystnych warunków wywołujących korozję, erozję lub ścieranie się materiału, powinny być zastosowane odpowiednie środki w celu:
1) ograniczenia skutków korozji, erozji lub ścierania; w tym przypadku należy stosować
odpowiednie rozwiązania projektowe, takie jak naddatek grubości materiału,
zastosowanie wykładzin ochronnych lub materiałów platerowanych;
2) wymiany najbardziej narażonych elementów.
§ 18. Urządzenia NO powinny być zaprojektowane w taki sposób, aby ich elementy składowe były niezawodne w wykonywaniu przeznaczonych dla nich funkcji oraz właściwie dobrane i poprawnie zamontowane.
§ 19. Urządzenia NO powinny być odpowiednio zaprojektowane i wyposażone w osprzęt lub powinna być zapewniona możliwość podłączenia tego osprzętu, z uwzględnieniem w szczególności zagrożeń występujących podczas:
1) napełniania, mając na względzie w szczególności możliwość przepełnienia lub
przekroczenia ciśnienia;
2) opróżniania – niekontrolowanego uwolnienia płynu pod ciśnieniem;
3) napełniania i opróżniania – niebezpiecznego przyłączania i odłączania.
§ 20. 1. W przypadku gdy w warunkach, które dają się przewidzieć, parametry dopuszczalne mogą zostać przekroczone, urządzenie NO powinno być wyposażone w odpowiednie urządzenia zabezpieczające.
2. Urządzenia zabezpieczające powinny być dobierane na podstawie szczegółowych charakterystyk urządzenia NO.
3. Urządzenia zabezpieczające obejmują:
1) osprzęt zabezpieczający;
2) odpowiednie urządzenia monitorujące, w szczególności wskaźniki lub układy alarmowe
umożliwiające podjęcie stosownych działań automatycznie lub ręcznie dla utrzymania
parametrów urządzenia NO w zakresie określonym jego projektem.
§ 21. Ramiona przeładunkowe przemieszczane ręcznie mogą być budowane z układami wyważającymi.
§ 22. 1. Urządzenia NO przeznaczone do przeładunku towarów niebezpiecznych o właściwościach zapalnych o temperaturze zapłonu nie wyższej niż 60°C, samozapalnych, trujących lub żrących oraz gazów powinny być wyposażone w instalacje zapewniające hermetyczne napełnianie i opróżnianie zbiorników transportowych, chyba że przepisy rozdziału 4 stanowią inaczej.
2. Opary przeładowywanych towarów niebezpiecznych z instalacji, o których mowa w ust. 1, powinny być odprowadzane do instalacji odzysku, zbiornika magazynowego lub instalacji niszczenia lub neutralizacji odgazów.
3. W przypadku, w którym opary substancji nie występują lub nie wykazują właściwości wskazanych w ust. 1, po uzgodnieniu z TDT możliwe jest odstąpienie od wymagań wskazanych w ust. 1 i 2 lub zastosowanie innych środków o podobnej skuteczności wskazanych w analizie zagrożeń.
§ 23. 1. Urządzenia NO powinny być wyposażone w układy zabezpieczające zbiornik transportowy przed przepełnieniem i wstrzymujące pracę urządzeń NO w sytuacjach awaryjnych lub współpracować z układem zapewniającym odpowiedni poziom bezpieczeństwa, wskazanym w analizie zagrożeń, chyba że przepisy rozdziału 4 stanowią inaczej.
2. Urządzenia NO powinny być uziemione.
3. Urządzenia NO przeznaczone do przeładunku:
1) gazów palnych,
2) towarów niebezpiecznych ciekłych o temperaturze zapłonu do 60°C,
3) towarów przeładowywanych w temperaturze wyższej niż ich temperatura zapłonu,
4) towarów, przy których przeładunku powstają ładunki elektrostatyczne, a z analizy
zagrożeń wynika, że może to spowodować wybuch, uszkodzenie aparatury lub że wpływa
to na warunki BHP obsługi,
5) towarów, przy których przeładunku w obrębie urządzeń NO występują pyły lub włókna
palnych ciał stałych w ilościach mogących wytworzyć w połączeniu z powietrzem
mieszaninę wybuchową
– powinny być wyposażone w instalacje uziemiające zbiorniki transportowe, zapewniające
kontrolę ciągłości uziemienia. Przerwanie ciągłości uziemienia powinno skutkować
zatrzymaniem przeładunku. Powyższe wymagania nie dotyczą grawitacyjnego opróżniania
zbiorników transportowych. W takim przypadku zbiornik transportowy powinien być uziemiony
przed rozpoczęciem opróżniania za pomocą przewodu uziemiającego do instalacji uziemiającej
stanowiska nalewczego.
nowe
uchylone
zmiana