Rozdział 6
Urządzenia gaśnicze i zraszaczowe

                    

        § 46. 1. Zbiorniki naziemne o osi głównej pionowej, przeznaczone do magazynowania ropy naftowej i produktów naftowych I i II klasy, a także produktów naftowych III klasy podgrzewanych powyżej temperatury zapłonu, powinny być wyposażone w stałe lub półstałe urządzenia gaśnicze pianowe.
        2. Stałe urządzenia gaśnicze pianowe należy stosować dla zbiorników o dachu stałym o pojemności ponad 3.200 m³ oraz dla zbiorników o dachu pływającym o pojemności ponad 10.000 m³.
        3. Półstałe urządzenia gaśnicze pianowe należy stosować dla zbiorników o dachu stałym i pływającym o pojemności mniejszej od określonej w ust. 2.
        4. Przestrzenie między ścianą osłonową a płaszczem zbiornika zabezpiecza się stałym lub półstałym urządzeniem gaśniczym pianowym.
        5. Wielostanowiskowe fronty załadunku i rozładunku cystern drogowych i kolejowych produktami naftowymi I i II klasy powinny być wyposażone w stałe urządzenia gaśnicze pianowe lub działka pianowe.
        6. Dopuszcza się stosowanie półstałej instalacji gaśniczej pianowej na zbiorniku o dachu stałym o pojemności do 10.000 m³ z produktami naftowymi I i II klasy, pod warunkiem utrzymania w bazie paliw płynnych zawodowej straży pożarnej lub zawodowej służby ratowniczej, która w okresie nie dłuższym niż 5 minut zapewni podawanie środków gaśniczych w określonym czasie i o wymaganej intensywności.

        § 47. 1. Środkiem gaśniczym stosowanym w urządzeniach gaśniczych pianowych powinna być piana ciężka, zgodnie z wymaganiami określonymi w Polskich Normach dotyczących środków pianotwórczych do wytwarzania piany ciężkiej służącej do powierzchniowego gaszenia cieczy palnych niemieszających się z wodą, o stężeniu roztworu środka pianotwórczego zalecanym przez wytwórcę tego środka.
        2. Zapas środka pianotwórczego powinien wystarczać na okres co najmniej trzydziestominutowego jego zużycia, a zapas wody, na dwugodzinne zużycie do gaszenia pożaru największego zbiornika i jego obwałowania.

        § 48. W celu ustalenia intensywności podawania wodnego roztworu środka pianotwórczego należy przyjmować:
1) 6,6 dm³/min/m² do gaszenia zbiornika o dachu stałym o średnicy do 20 m,
    a dla zbiorników o większych średnicach - na każdy dodatkowy metr 0,2 dm³/min/m²;
2) 6,6 dm³/min/m² do gaszenia zbiornika o dachu pływającym, przyjmując powierzchnię
    pomiędzy płaszczem a burtą ochronną na pontonie dachu;
3) 3,0 dm³/min/m² do gaszenia przestrzeni między zbiornikiem naziemnym a otaczającą
    go ścianą osłonową;
4) 3 dm³/min/m² do gaszenia powierzchni obwałowania bez uwzględnienia powierzchni
    zbiornika;
5) 6,6 dm³/min/m² do gaszenia powierzchni obwałowania zbiorników naziemnych o osi
    głównej poziomej.

        § 49. Liczba punktów doprowadzenia środka pianotwórczego powinna wynosić co najmniej:
1) dla zbiorników z dachem stałym:

Średnica zbiornika w metrach	Liczba punktów
do 8	1
powyżej 8 do 18	2
powyżej 18 do 25	3
powyżej 25 do 32	4
powyżej 32 do 40	5
powyżej 40 do 45	6
powyżej 45 do 52	7
powyżej 52	co 20 m

2) dla zbiorników z dachem pływającym:

    
        
        
    
    
        
        
    
    
        
        
    
    
        
        
    
    
        
        
    
    
        
        
    
    
        
        
    
    
        
        
    
    
        
        
    

Średnica zbiornika w metrach	Liczba punktów
do 17	2
powyżej 17 do 25	3
powyżej 25 do 33	4
powyżej 33 do 42	5
powyżej 42 do 50	6
powyżej 50 do 58	7
powyżej 58 do 66	8
powyżej 66	co 26 m

        § 50. Sieć rurociągów rozprowadzających wodny roztwór środka pianotwórczego powinna być:
1) obwodowa z dopuszczalnymi odgałęzieniami nie dłuższymi jednak niż 300 m;
2) zasilana z pompowni dwoma niezależnymi przewodami;
3) stale wypełniona roztworem środka pianotwórczego, jeżeli odległość od pompowni
    do najdalszego stanowiska rozdzielczego przekracza 500 m;
4) wyposażona w hydranty z nasadami tłocznymi DN 75 w odległości co 100 m na sieci
    obwodowej i odgałęzionej, wraz z szafkami wyposażonymi w węże tłoczne DN 75 i
     prądownice pianowe;
5) odporna na działanie korozyjne środków pianotwórczych.

        § 51. 1. W stałe urządzenia zraszaczowe należy wyposażyć:
1) zbiorniki naziemne z dachem stałym przeznaczone do magazynowania produktów naftowych
    I i II klasy;
2) zbiorniki naziemne z dachem pływającym przeznaczone do magazynowania ropy naftowej
    oraz produktów naftowych I i II klasy.
        2. Zbiorniki naziemne otoczone ścianami osłonowymi stalowymi zrasza się, gdy ściany te są o 1/5 niższe od zbiornika; przy równych wysokościach zbiornika i ścian osłonowych zrasza się ściany osłonowe.
        3. Intensywność zraszania stalowej ściany osłonowej zbiornika powinna być co najmniej o 30 % większa niż przewiduje się dla zraszania powierzchni płaszcza zbiornika.
        4. Nie jest wymagane stosowanie urządzeń zraszaczowych dla zbiorników naziemnych izolowanych cieplnie.

        § 52. 1.Jednostkowe zużycie wody przez urządzenia zraszaczowe jest uzależnione od pojemności zbiornika i wynosi:

    
        
        
    
    
        
        
    
    
        
        
    
    
        
        
    
    
        
        
    
    
        
        
    
    
        
        
    
    
        
        
    

Pojemność zbiornika w m3	Jednostkowe zużycie wody w dm3/h/m2 powierzchni płaszcza zbiornika
do 3.200	60
powyżej 3.200 do 5.000	58
powyżej 5.000 do 10.000	56
powyżej 10.000 do 20.000	54
powyżej 20.000 do 32.000	50
powyżej 32.000 do 50.000	45
powyżej 50.000	40

        2. Zbiorniki o wysokości ponad 12 m należy wyposażyć co najmniej w dwa rurociągi ze zraszaczami, w tym jeden usytuowany w połowie wysokości zbiornika.
        3. Do rurociągów, o których mowa w ust. 2, należy doprowadzić wodę o łącznej wydajności 60 dm³/h/m² powierzchni płaszcza zbiornika.
        4. Należy stosować zraszacze o średnicy otworu co najmniej 6 mm.
        5. Zraszaczy, o których mowa w ust. 2, nie stosuje się dla zbiorników ze ścianami osłonowymi.

        § 53. 1.Woda przeznaczona dla urządzeń zraszaczowych, o których mowa w § 51 ust. 1, może pochodzić:
1) ze zbiorników przeciwpożarowych usytuowanych przy pompowni przeciwpożarowej,
    z dwugodzinnym zapasem wody;
2) z dowolnej sieci wodociągowej, jeżeli zapewniony będzie nieprzerwany pobór wody
    co najmniej przez dwie godziny o wystarczającej wydajności i ciśnieniu;
3) z otwartych zbiorników wodnych, rzek, jezior, basenów portowych oraz z kanałów.
        2. Łączne zużycie wody należy ustalić jako sumę największego zużycia wody przeznaczonej do zraszania największego zbiornika oraz wszystkich zbiorników sąsiednich usytuowanych w odległości mniejszej od jednej średnicy tego zbiornika.
        3. Sieć wodociągowa rozprowadzająca wodę przeznaczoną do zraszania zbiornika powinna spełniać wymagania określone w § 50 pkt 1 i 2 i być stale wypełniona wodą.

        § 54. 1. Stanowisko rozdzielcze urządzeń gaśniczych pianowych i zraszaczowych należy sytuować w odległości co najmniej 10 m od krawędzi zewnętrznej korony obwałowania zbiornika lub krawędzi ściany osłonowej otaczającej ten zbiornik.
        2. Stanowisko rozdzielcze, o którym mowa w ust. 1, powinno być wykonane z materiałów niepalnych przy zapewnieniu klasy odporności ogniowej co najmniej REI 120 i wyposażone w telefon oraz oświetlone.

        § 55. 1.Pompownie przeciwpożarowe:
1) należy lokalizować w odległości nie mniejszej niż 25 m od osi obwałowania zbiornika
    lub jego ściany osłonowej;
2) mogą być wbudowane w inny obiekt budowlany, pod warunkiem zabezpieczenia tego obiektu
    elementami oddzieleń przeciwpożarowych o klasie odporności ogniowej
    co najmniej REI 120.
        2. Agregaty pompowe, w tym jeden rezerwowy, wyposaża się w silniki o napędzie elektrycznym lub spalinowym. Silniki o napędzie elektrycznym podłącza się do rozdzielnicy zasilanej dwustronnie. W przypadku braku dwustronnego zasilania, funkcje dodatkowego źródła energii elektrycznej powinien spełniać agregat prądotwórczy.
        3. Zbiorniki przeznaczone do magazynowania środka pianotwórczego powinny być zlokalizowane w pompowni przeciwpożarowej.

        § 56. 1. Przeciwpożarowe zbiorniki wodne powinny być usytuowane przy pompowni przeciwpożarowej z zapasem wody zapewniającym jednoczesną dwugodzinną pracę pomp pianowych i urządzeń zraszaczowych.
        2. W przypadku zastosowania półstałych urządzeń gaśniczych pianowych, dwugodzinny zapas wody do celów przeciwpożarowych dla zbiorników i ich powierzchni obwałowanych powinien być zgromadzony w przeciwpożarowych zbiornikach wodnych w obrębie grup tych zbiorników lub być dostępny z wewnętrznej sieci hydrantowej przeciwpożarowej, zapewniającej odpowiednią wydajność.
        3. Zapas wody zgromadzony w przeciwpożarowych zbiornikach wodnych w obrębie chronionych obiektów przeznaczonych do zewnętrznego gaszenia pożaru w innych przypadkach niż określone w ust. 1 i 2 powinien być ustalony zgodnie z przepisami, o których mowa w § 25.
        4. Przeciwpożarowe zbiorniki wodne powinny spełniać wymagania określone w Polskich Normach.

        § 57. W przypadku gdy baza paliw płynnych jest usytuowana w bezpośrednim sąsiedztwie innego zakładu i jest z nim funkcjonalnie związana, a zakład ten posiada czynne urządzenia gaśnicze pianowe, które mogą być użyte w tej bazie podczas gaszenia pożaru, to urządzenia pianowe bazy paliw płynnych powinny być dostosowane do urządzeń gaśniczych pianowych tego zakładu.

        § 58. 1. Uruchomienie i sterowanie urządzeniami gaśniczymi pianowymi i zraszaczowymi powinno odbywać się za pomocą urządzeń sterowniczych umieszczonych:
1) w pompowni;
2) na stanowisku kierowania zakładowej straży pożarnej oraz służby ratowniczej lub
    dyspozytorni bazy paliw płynnych;
3) na każdym stanowisku rozdzielczym;
4) w rejonie nalewaków cystern kolejowych i drogowych;
5) w rejonie obiektów technologicznych i budynków bazy paliw płynnych, które
    znajdują się w zasięgu hydrantów.
        2. W stałych urządzeniach gaśniczych pianowych i zraszaczowych zasuwa odcinająca stanowisko rozdzielcze od sieci obwodowej powinna być uruchamiana za pomocą urządzeń elektrycznych:
1) z dyspozytorni bazy paliw płynnych;
2) ze stanowiska kierowania zakładowej straży pożarnej lub zakładowej służby ratowniczej;
3) ze stanowiska rozdzielczego.
        3. Za pomocą urządzeń elektrycznych powinny być uruchamiane także zasuwy na rurociągach podających na zbiornik pianę i wodę do zraszania.

        § 59. Urządzenia przeciwpożarowe baz paliw płynnych usytuowanych w portach morskich i śródlądowych powinny uwzględniać zabezpieczenie przeciwpożarowe największego zbiornikowca, którego obsługa jest dopuszczalna w danej bazie paliw płynnych w zakresie przeładunku ropy naftowej i produktów naftowych I i II klasy oraz gazu płynnego.

        § 60. Do zabezpieczenia przeciwpożarowego obiektów technologicznych należy stosować gaśnice przewoźne i urządzenia gaśnicze z chemicznymi środkami gaśniczymi.