§ 4. Przepisów niniejszego rozdziału nie stosuje się do aparatów rentgenowskich do celów diagnostyki medycznej, radiologii zabiegowej, radioterapii powierzchniowej i radioterapii schorzeń nienowotworowych oraz pracowni stosujących takie aparaty.

        § 5. 1. Stopień osłabienia promieniowania jonizującego przez ściany zewnętrzne i stropy pracowni zapobiega otrzymaniu przez osoby z ogółu ludności w ciągu kolejnych 12 miesięcy dawki skutecznej (efektywnej) promieniowania jonizującego, związanej z prowadzeniem działalności z promieniowaniem jonizującym w pracowni, przekraczającej:
1) 0,1 milisiwerta (mSv) w przypadku pracowni zlokalizowanej w budynku mieszkalnym albo
    w budynku zamieszkania zbiorowego,
2) 0,3 milisiwerta (mSv) w przypadku pozostałych pracowni
- z uwzględnieniem czasu narażenia tych osób, rodzaju prowadzonych w pracowni prac i
    rodzaju stosowanych osłon.
        2. Pracownię wyposaża się, zależnie od rodzaju prowadzonych prac, w:
1) sprzęt dozymetryczny dostosowany do używanych źródeł promieniowania jonizującego;
2) stałe lub ruchome osłony przed promieniowaniem jonizującym;
3) pojemniki do przechowywania źródeł i odrębne do przechowywania odpadów
    promieniotwórczych;
4) wentylację grawitacyjną, chyba że dla danego rodzaju lub klasy pracowni jest wymagana
    wentylacja mechaniczna, a jeżeli producent urządzeń zainstalowanych w pracowni tego
    wymaga, także w klimatyzację;
5) instalację wodną i kanalizacyjną.
        3. Wejście do pracowni oznacza się tablicami informacyjnymi, których wzory są określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
        4. Źródła i odpady promieniotwórcze przechowuje się w sposób uniemożliwiający rozprzestrzenianie się skażeń promieniotwórczych.
        5. Miejsce przechowywania źródeł promieniotwórczych oznacza się tablicą informacyjną, której wzór jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia, a miejsce przechowywania odpadów promieniotwórczych tablicą informacyjną do oznaczania magazynu odpadów promieniotwórczych, której wzór jest określony w załączniku nr 4 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2002 r. w sprawie odpadów promieniotwórczych i wypalonego paliwa jądrowego (Dz. U. Nr 230, poz. 1925).
        6. W pomieszczeniu, w którym są przechowywane źródła lub odpady promieniotwórcze, nie przechowuje się substancji łatwopalnych, o właściwościach wybuchowych, żrących i o właściwościach utleniających, a także gazów sprężonych.
        7. Dokumentacja pracowni zawiera:
1) zezwolenie;
2) regulamin pracy, o którym mowa w Kodeksie pracy;
3) instrukcje pracy ze źródłami promieniowania jonizującego oraz z odpadami promieniotwórczymi, ustalające szczegółowe postępowanie w zakresie ochrony radiologicznej dla każdego rodzaju wykonywanych prac;
4) zakładowy plan postępowania awaryjnego;
5) rejestr wyników pomiarów dozymetrycznych w środowisku pracy;
6) wykaz pracowników wykonujących pracę w pracowni, z podziałem na kategorie A i B;

a w zależności od rodzaju prac prowadzonych w pracowni także:
7) opisy techniczne i instrukcje obsługi akceleratorów, aparatów rentgenowskich lub
    urządzeń zawierających źródła promieniotwórcze;
8) instrukcję postępowania przeznaczoną dla pacjentów, którym podano substancję
    promieniotwórczą w celu medycznej diagnostyki lub leczenia;
9) instrukcje obsługi i świadectwa wzorcowania sprzętu dozymetrycznego;
10) ewidencję źródeł i odpadów promieniotwórczych oraz ewidencję materiałów jądrowych;
11) rejestr dawek indywidualnych promieniowania jonizującego otrzymanych przez
    pracowników.
        8. Osoby biorące udział w pracach prowadzonych w pracowni wyposaża się w:
1) środki ochrony indywidualnej właściwe dla prowadzonych prac;
2) akustyczne indywidualne sygnalizatory promieniowania jonizującego - w przypadku
    szczególnym, gdy prace prowadzone w pracowni mogą spowodować przekroczenie limitu
    użytkowego dawki (ogranicznika dawki) ustalonego w zezwoleniu.
        9. Pracownie izotopowe lokalizuje się w pomieszczeniach zabezpieczonych przed zalaniem wodą w budynkach zaliczonych co najmniej do klasy D odporności pożarowej, przy czym pomieszczenia, w których są przechowywane źródła i odpady promieniotwórcze, lokalizuje się w budynkach zaliczonych co najmniej do klasy B odporności pożarowej.

        § 6. W przypadku pracowni izotopowej z zamkniętymi źródłami promieniotwórczymi oraz pracowni izotopowej z urządzeniami zawierającymi źródła promieniotwórcze (pracownie klasy Z):
1) powierzchnia pomieszczenia, w którym są prowadzone prace ze źródłami
    promieniotwórczymi, nie może być mniejsza niż 10 m2, przy czym w pracowni klasy Z
    przeznaczonej do celów medycznych powierzchnia pomieszczenia terapeutycznego nie może
    być mniejsza niż 20 m2;
2) wielkość wolnej powierzchni w pomieszczeniach przeznaczonych do prac ze źródłami
    promieniotwórczymi nie może być mniejsza niż 5 m2 na jednego pracownika wykonującego
    pracę w pracowni.

        § 7. 1. Powierzchnia pomieszczenia pracowni rentgenowskiej, w którym jest zainstalowany aparat rentgenowski defektoskopowy lub inny aparat rentgenowski o energii promieniowania powyżej 300 keV, nie może być mniejsza niż 20 m2.
        2. Powierzchnia pomieszczenia pracowni rentgenowskiej, w którym jest zainstalowany aparat rentgenowski o energii promieniowania do 300 keV, nie może być, z zastrzeżeniem § 8, mniejsza niż 10 m2, chyba że w zezwoleniu określono inaczej.
        3. Wysokość pomieszczenia weterynaryjnej pracowni rentgenowskiej, w którym jest zainstalowany aparat rentgenowski, nie może być mniejsza niż 2,5 m, a jeżeli łączny czas przebywania w nim pracownika nie przekracza czterech godzin na dobę, nie może być mniejsza niż 2,2 m.
        4. Powierzchnia pomieszczenia do napromieniania w pracowni akceleratorowej nie może być mniejsza niż 20 m2, chyba że w zezwoleniu określono inaczej.
        5. W pracowniach akceleratorowych, rentgenowskich, z wyjątkiem weterynaryjnych pracowni rentgenowskich, oraz w pracowniach klasy Z z wydzieloną sterownią:
1) wejście do pracowni wyposaża się w sygnalizację świetlną informującą o włączeniu
    zasilania aparatu lub akceleratora wysokim napięciem lub umieszczeniu źródła
    promieniotwórczego w pozycji roboczej;
2) geometria ustawienia osłon stałych wyklucza możliwość padania pierwotnej wiązki
    promieniowania jonizującego na drzwi do pomieszczenia do napromieniania;
3) w pomieszczeniach terapeutycznych instaluje się wentylację mechaniczną nawiewno-
    wyciągową zapewniającą co najmniej 6-krotną wymianę powietrza na godzinę, chyba
    że producent zainstalowanego źródła promieniowania jonizującego wymaga częstszej
    wymiany powietrza;
4) konstrukcja drzwi umożliwia ich otwarcie od wewnątrz i od zewnątrz pomieszczenia
    do napromieniania.
        6. Poza wymaganiami określonymi w ust. 5 w wyposażonych w wydzieloną sterownię:
1) pracowniach akceleratorowych, rentgenowskich, z wyjątkiem weterynaryjnych pracowni
    rentgenowskich, oraz w pracowniach klasy Z zapewnia się łączność głosową i wizualną
    między sterownią a pomieszczeniem terapeutycznym;
2) pracowniach akceleratorowych i rentgenowskich, z wyjątkiem weterynaryjnych pracowni
    rentgenowskich, stosuje się system uniemożliwiający włączenie zasilania aparatu
    rentgenowskiego lub akceleratora wysokim napięciem przy otwartych drzwiach
    do pomieszczenia do napromieniania;
3) w pracowniach klasy Z stosuje się system powodujący umieszczenie źródeł w pozycji
    ochronnej, przy otwieraniu drzwi do pomieszczenia do napromieniania.
        7. Przepisu ust. 3 nie stosuje się do pomieszczenia weterynaryjnej pracowni rentgenowskiej, w którym jest zainstalowany aparat rentgenowski, jeżeli w pomieszczeniu tym występuje także inny niż promieniowanie jonizujące szkodliwy dla zdrowia czynnik środowiska pracy.

        § 8. 1. Powierzchnia pomieszczenia weterynaryjnej pracowni rentgenowskiej wykonującej badania małych zwierząt, w którym jest zainstalowany aparat rentgenowski, ma zapewnić, żeby przy typowym badaniu diagnostycznym - w przypadku aparatu przenośnego lub przy zawieszonej głowicy i wiązce skierowanej w dół - źródło promieniowania znajdowało się co najmniej 1 m od najbliższej ściany.
        2. Powierzchnia pomieszczenia weterynaryjnej pracowni rentgenowskiej dla zwierząt większych, w którym jest zainstalowany aparat rentgenowski, ma zapewnić, żeby źródło promieniowania znajdowało się co najmniej 1,5 m od najbliższej ściany.

        § 9. W urządzeniach wytwarzających promieniowanie jonizujące niewykorzystywane do celów diagnostycznych, terapeutycznych lub zastosowań naukowych i technicznych, emitowane przez lampy próżniowe wzbudzane przez napięcie przekraczające 5 kV, moc dawki tego promieniowania w odległości 0,05 m od dowolnej dostępnej powierzchni urządzenia nie może przekraczać 5 mikrogrejów na godzinę (μGy/h).

        § 10. 1. Aparaty rentgenowskie oraz akceleratory:
1) użytkuje się zgodnie z wymaganiami środowiskowymi i warunkami zasilania elektrycznego
    określonymi w opisie technicznym oraz zgodnie z instrukcją eksploatacyjną;
2) konserwuje się zgodnie z zaleceniami określonymi w instrukcji eksploatacyjnej;
3) poddaje się kontroli zgodnie z programem bezpieczeństwa jądrowego i ochrony
    radiologicznej, a także kontroli kalibracji.
        2. Budowa aparatów rentgenowskich oraz akceleratorów zapewnia bezpieczeństwo elektryczne i mechaniczne przez:
1) ochronę przed niebezpieczeństwem urazu mogącego powstać w wyniku dotknięcia aparatu
    rentgenowskiego lub akceleratora;
2) ochronę przed powstaniem temperatury lub łuku elektrycznego mogących spowodować
    niebezpieczeństwo.

        § 11. 1. Budowa aparatów rentgenowskich zapewnia:
1) możliwość zamontowania ograniczników promieniowania odpowiadających przeznaczeniu
    aparatu rentgenowskiego;
2) ograniczenie mocy dawki promieniowania przy zamkniętym okienku wiązki promieniowania
    i przy najwyższych parametrach eksploatacji podanych przez producenta do wartości,
    która nie przekracza:
    a) 25 μGy/h w odległości 0,5 m od ogniska lampy - dla aparatów rentgenowskich
        stosowanych do dyfrakcji promieni rentgenowskich, mikroradiografii
        i rentgenowskiej analizy spektralnej,
    b) 2,5 mGy/h, dla napięcia do 200 kV włącznie, lub 10 mGy/h, dla napięcia powyżej
        200 kV, w odległości 1 m od ogniska lampy - dla pozostałych rodzajów aparatów
        rentgenowskich;
3) dla aparatów rentgenowskich, w których obudowa ochronna osłania lampę rentgenowską oraz
    napromieniany obiekt, ograniczenie mocy dawki w odległości 0,1 m od dostępnej
    powierzchni obudowy do wartości, która nie przekracza:
    a) 7,5 μGy/h (aparaty rentgenowskie w pełni ochronne),
    b) 25 μGy/h (aparaty rentgenowskie o wysokiej ochronności).
        2. Aparaty rentgenowskie w pełni ochronne i aparaty rentgenowskie o wysokiej ochronności wyposaża się w dwa niezależne zabezpieczenia, uniemożliwiające ich eksploatację przy otwarciu obudowy.
        3. Aparatów rentgenowskich w pełni ochronnych nie wyposaża się w zabezpieczenia, o których mowa w ust. 2, jeżeli stosowanie aparatu rentgenowskiego nie pozwala na zamknięcie jego obudowy, a moc dawki w dostępnym miejscu otwartej obudowy nie przekracza 7,5 μGy/h.
        4. Aparatów rentgenowskich o wysokiej ochronności nie wyposaża się w zabezpieczenia, o których mowa w ust. 2, jeżeli moc dawki w przestrzeni wewnętrznej aparatu rentgenowskiego, przy maksymalnych parametrach, w żadnym punkcie nie przekracza 0,25 mGy/h albo stosowanie aparatu rentgenowskiego nie pozwala na zamknięcie jego obudowy, a moc dawki w dostępnym miejscu otwartej obudowy nie przekracza 25 μGy/h.
        5. Aparaty rentgenowskie diagnostyczne do celów weterynaryjnych wyposaża się w:
1) filtry umożliwiające filtrację nie mniejszą niż wartość równoważna 1,5 mm aluminium
    (Al);
2) przycisk do zdalnego wyzwalania ekspozycji zapewniający operatorowi zachowanie
    odległości co najmniej 2 m od ogniska lampy;
3) urządzenie sygnalizujące w sposób akustyczny lub optyczny wykonanie ekspozycji;
    sygnalizacja ma być słyszalna i widoczna z miejsca uruchomienia wyzwalacza;
4) wskaźniki natężenia prądu i napięcia na lampie rentgenowskiej;
5) świetlny wskaźnik napromienianego pola, zapewniający średnie natężenie oświetlenia pola
    nie mniejsze niż 100 luksów (lx) w płaszczyźnie prostopadłej do osi wiązki
    w odległości 1 m od ogniska, jeżeli odległość ta w normalnych warunkach pracy jest
    mniejsza niż 1 m.

        § 12. 1. Akcelerator terapeutyczny zapewnia:
1) bezpieczeństwo pacjenta podczas leczenia;
2) sygnalizację w pomieszczeniu terapeutycznym oraz w sterowni obecności w pomieszczeniu
    terapeutycznym wiązki promieniowania;
3) kontrolę dawki promieniowania i mocy dawki promieniowania z użyciem dwóch niezależnych
    od siebie torów dozymetrycznych;
4) zachowanie zapisu wskazań dotyczących dawki promieniowania po zakończeniu
    napromieniania.
        2. Budowa akceleratora zapewnia zakończenie lub przerwanie napromieniania w przypadku, gdy:
1) w sytuacji prawidłowego przebiegu terapii promieniowaniem jonizującym system pomiaru
    dawki promieniowania wskazał osiągnięcie wartości dawki promieniowania ustalonej
    przed rozpoczęciem napromieniania;
2) występuje różnica między wskazaniami niezależnych torów dozymetrycznych przekraczająca
    5% tych wskazań;
3) pomiar czasu napromieniania osiągnął wartość ustaloną przed rozpoczęciem
    napromieniania.

        § 13. 1. W zależności od aktywności stosowanych jednocześnie izotopów promieniotwórczych i ich przynależności do grupy izotopów promieniotwórczych pracownie izotopowe z otwartymi źródłami promieniotwórczymi zalicza się do klasy III, II i I, zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia.
        2. Grupy izotopów, o których mowa w ust. 1, są określone w załączniku nr 4 do rozporządzenia.
        3. Zamknięte źródła promieniotwórcze mogą być stosowane w pracowniach izotopowych z otwartymi źródłami promieniotwórczymi.

        § 14. 1. W przypadku pracowni izotopowej klasy III:
1) zapewnia się spełnienie wymagań, o których mowa w § 6;
2) zapewnia się jej lokalizację w:
    a) obiekcie budowlanym, który nie jest budynkiem mieszkalnym ani budynkiem
        zamieszkania zbiorowego, lub
    b) wyodrębnionej, niemieszkalnej części budynku mieszkalnego lub budynku zamieszkania
        zbiorowego, z osobnym wejściem oraz osobnymi drogami komunikacji wewnętrznej;
3) powierzchnie robocze wykonuje się w sposób uniemożliwiający rozprzestrzenianie się
    skażeń promieniotwórczych oraz umożliwiający ich usuwanie;
4) jeżeli jest to konieczne ze względu na rodzaj prowadzonych prac, stanowiska pracy
    wyposaża się w wyciągi radiochemiczne, a także w komory rękawicowe lub inne urządzenia
    uniemożliwiające rozprzestrzenianie się skażeń promieniotwórczych;
5) podłogi, ściany i instalacje przygotowuje się w sposób umożliwiający usunięcie
    powstałych na ich powierzchniach skażeń promieniotwórczych;
6) zapewnia się wentylowanie mechaniczne pomieszczeń odrębnym systemem wentylacyjnym
    umożliwiającym co najmniej 3-krotną wymianę powietrza w ciągu godziny;
7) w zależności od rodzaju prowadzonych prac z otwartymi źródłami promieniotwórczymi
    zapewnia się:
    a) pomiar zawartości substancji promieniotwórczych w powietrzu i ściekach usuwanych z tej pracowni,
    b) zbieranie oraz przechowywanie stałych i ciekłych odpadów promieniotwórczych
        w specjalnych pojemnikach lub zbiornikach,
    c) oczyszczanie usuwanego z tej pracowni powietrza,
    d) wyposażenie techniczne do oczyszczania odzieży roboczej stosowanej w pracowni,
    e) podciśnienie w szczelnych komorach roboczych, wynoszące co najmniej 200 Pa
        (paskali) w stosunku do otoczenia.
        2. W pracowni izotopowej klasy III nie jest dopuszczalne wykonywanie czynności, które mogłyby ułatwić wprowadzenie substancji promieniotwórczych do wnętrza organizmu, w szczególności spożywanie posiłków i palenie tytoniu.
        3. Organizacja pracy w pracowni izotopowej klasy III zapewnia komunikację między pomieszczeniami bez konieczności wychodzenia na zewnątrz pracowni.
        4. Jeżeli pracownia klasy III jest wyposażona w magazyn źródeł promieniotwórczych lub odpadów promieniotwórczych znajdujący się poza pracownią, to przepis ust. 3 nie ma zastosowania do tego magazynu.

        § 15. W przypadku pracowni izotopowej klasy II zapewnia się:
1) spełnienie wymagań określonych dla pracowni izotopowej klasy III;
2) powierzchnię, z wyłączeniem śluzy sanitarno-dozymetrycznej i pomieszczenia
    do przechowywania źródeł i odpadów promieniotwórczych, nie mniejszą niż 15 m2;
3) wejście i wyjście przez śluzę sanitarno-dozymetryczną;
4) wentylację mechaniczną nawiewno-wyciągową gwarantującą:
    a) przepływ powietrza w kierunku pomieszczeń, w których istnieje większe
        prawdopodobieństwo powstawania skażeń promieniotwórczych,
    b) ruch powietrza lub układ ciśnień, który zapobiega rozprzestrzenianiu się skażeń
        promieniotwórczych powstających na stanowiskach pracy,
    c) wyrzut powietrza na wysokości co najmniej 1 m ponad kalenicą budynku pracowni
        izotopowej klasy II i budynku sąsiadującego;
5) oznaczenie środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego w sposób
    zapobiegający użyciu ich przez osoby, którym nie zostały przydzielone, a także użyciu
    ich poza pracownią;
6) przechowywanie źródeł i odpadów promieniotwórczych w wydzielonym magazynie,
    o wentylacji mechanicznej nawiewno-wyciągowej zapewniającej w czasie przebywania tam
    pracowników co najmniej 6-krotną wymianę powietrza w ciągu godziny, przy czym
    włączenie wentylacji następuje co najmniej 10 minut przed wejściem pracowników
    do magazynu.

        § 16. W przypadku pracowni izotopowej klasy I:
1) zapewnia się spełnienie wymagań określonych dla pracowni izotopowej klasy II, z tym
    że pracownia klasy I może być zlokalizowana tylko w obiekcie budowlanym, który
    nie jest budynkiem mieszkalnym ani budynkiem zamieszkania zbiorowego;
2) źródła i odpady promieniotwórcze przechowuje się oddzielnie, w wydzielonych magazynach,
    o wentylacji mechanicznej nawiewno-wyciągowej zapewniającej w czasie przebywania
    tam pracowników co najmniej 6-krotną wymianę powietrza w ciągu godziny, przy czym
    włączenie wentylacji następuje co najmniej 10 minut przed wejściem pracowników
    do magazynu.

        § 17. W przypadku pracowni, w których są stosowane źródła promieniowania jonizującego w celach medycznych, wymaga się dodatkowo spełniania odpowiednich wymagań ogólnych, określonych w przepisach dotyczących pomieszczeń i urządzeń zakładów opieki zdrowotnej.